Standardy ochrony małoletnich

WPROWADZENIE – INFORMACJE  OGÓLNE

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. Wprowadzone zmiany wskazują na potrzebę opracowania jasnych i spójnych standardów postępowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.

,, Standardy ochrony małoletnich ‘’ to jeden z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem stanowiący formę zabezpieczenia ich praw. Standardy należy traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających ich skuteczniejszą ochronę przed krzywdzeniem. Niniejsza procedura określa najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, z którymi nawiązują kontakt w ramach  współpracy  pracownicy GOPS. Określone standardy mają na celu gwarancję najwyższego poziomu ochrony małoletnich, na rzecz których realizowane są usługi świadczone przez GOPS, a w szczególności przez osoby  świadczące opiekę asystenta rodziny, usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze.

  • Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a pracownikami GOPS.
  1. Pracownicy GOPS mający bezpośredni kontakt z małoletnimi powinni wykonywać swoje zadania w sposób zapewniający poszanowanie praw osób trzecich, szacunek oraz uprzejmość.
  2. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletnich jakichkolwiek form przemocy słownej oraz fizycznej.
  3. Pracownicy GOPS mają obowiązek powstrzymać się od jakichkolwiek  zachowań, które mogłyby naruszać przestrzeń osobistą małoletniego, powodować u niego poczucie zagrożenia, dyskomfortu lub strachu.
  4. Pracownicy powinni zwracać uwagę na niepokojące zachowania małoletnich, które mogą świadczyć o ich krzywdzeniu i powinni podjąć próbę kontaktu z małoletnim w przypadku powzięcia podejrzenia takiego krzywdzenia. Jeżeli małoletni próbuje nawiązać kontakt z pracownikiem, powinien go wysłuchać i w miarę możliwości uzyskać najpełniejszą informację o sytuacji małoletniego.
  • Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego oraz składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i zawiadamiania sądu opiekuńczego.
  1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego pracownik GOPS ma obowiązek niezwłocznego poinformowania bezpośredniego przełożonego w formie ustnej a następnie w formie pisemnej poprzez  przedłożenie stosownej  notatki służbowej.
  2. Przekazanie informacji powinno nastąpić jeszcze w tym samym dniu, w którym pracownik powziął podejrzenie. Jeżeli pracownik nie jest obecny w danym dniu w siedzibie GOPS, posiada obowiązek przekazania informacji telefonicznie.
  3. Po przekazaniu informacji  przełożonemu, pracownik ustala czy zachodzą przesłanki uzasadniające wszczęcie procedury odebrania dziecka na podstawie art. 12 a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a następnie należy ustalić jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego.
  4. W celu podjęcia ustaleń, o których mowa w pkt. 3 zwołana może być wewnętrzna komisja, składająca się z kierownika GOPS -u, pracownika socjalnego nadzorującego teren, w którym dochodzi do podejrzenia krzywdzenia małoletniego oraz w zależności od potrzeb asystenta rodziny, psychologa, inna osobę.
  5. Jeżeli z podjętych ustaleń wynika, że zasadnym jest skierowanie wniosku do sądu rodzinnego lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, kierownik GOPPS -u w oparciu o art. 572 k.p. c. kieruje wniosek do organów ścigania.
  6. Obowiązki określone w pkt. 1 – 5 nie wpływają na obowiązek wszczęcia procedury ,, Niebieskie Karty ‘’.
  • Zasady wszczęcia procedury ,, Niebieskie karty ‘’.
  1. Obowiązek wszczęcia procedury ,, Niebieskie Karty ‘’ i wypełnienie formularza Niebieska karta A spoczywa na wszystkich pracownikach socjalnych i asystencie rodziny zatrudnionych w GOPS.
  2. W przypadku powzięcia podejrzenia lub uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego, które może wskazywać na znamiona przemocy domowej w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, pracownicy GOPS -u mają obowiązek wypełnić formularz Niebieskiej Karty A, niezwłocznie po powzięciu informacji o zaistnieniu przesłanek.
  3. Wypełniając formularz Niebieskiej Karty A, pracownik GOPS -u stosuje zasady wynikające z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemoc domowej, rozporządzenia oraz przekazuje osobie doznającej przemocy domowej formularz Niebieskiej Karty B.
  4. Po wypełnieniu formularza  Niebieska karta A, pracownik wszczynający procedurę Niebieskie Karty ma obowiązek przekazać ten formularz do Przewodniczącego Zespołu  Interdyscyplinarnego lub Zastępcy Przewodniczącego w terminie  pięciu dni roboczych. Za dni robocze  przyjmuje się dni pracy GOPS -u.
  • Zasady przeglądu i aktualizacji standardów.
  1. Niniejsze standardy podlegają co dwa lata weryfikacji pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności.
  2. Weryfikacja dokonywana jest przez kierownika GOPS lub osobę przez niego wyznaczoną.
  3. W wyniku weryfikacji sporządza się  raport ewaluacyjny, w którym wskazuje się ewentualne sugestie i kierunki zmiany standardów.
  4.  Osobę odpowiedzialną za przygotowanie pracowników, zleceniobiorców do stosowania standardów wyznacza  kierownik GOPS -u.
  5. Kierownik GOPS -u może zlecić zadanie, o którym mowa w pkt. 4 podmiotowi zewnętrznemu, dającemu rękojmię należytego wykonania przedmiotowych  zadań, posiadającemu stosowne kompetencje i doświadczenie.
  6. W ramach przygotowania pracowników GOPS -u do stosowania standardów przeprowadzane jest szkolenie w przedmiotowym zakresie.
  7. Każdy z pracowników, zleceniobiorców GOPS -u składa oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w GOPS.
  • Zasady i sposób udostępniania rodzicom, opiekunom prawnym, faktycznym oraz małoletnim standardów do zapoznania się z treścią i ich stosowania.
  1. Niniejsze standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej GOPS -u oraz są wywieszone na tablicy ogłoszeń mieszczącej się  w siedzibie GOPS  przed pokojem nr 7 oraz w pokoju nr 1, 3 , 6.
  2. Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej  w pkt.1, pracownik, zleceniobiorca GOPS -u realizujący usługi  względem małoletniego przekazuje wersję standardów rodzicom, opiekunom prawnym, faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają na piśmie otrzymanie  przedmiotowych standardów.
  3. Małoletnim, wobec których realizowane są usługi przez pracowników GOPS otrzymują wersję skróconą niniejszych standardów z zastrzeżeniem pkt. 4.
  4. Jeżeli rozwój psychiczny małoletniego i stan jego zdrowia świadczą o ograniczonej możliwości  zrozumienia założeń niniejszych standardów można zaniechać obowiązku wynikającego z pkt. 2.
  • Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielanie mu wsparcia.
  1. Za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia odpowiedzialni są wszyscy pracownicy GOPS -u.
  2. Niezależnie od obowiązku określonego w pkt.1, kierownik GOPS wyznacza pracownika koordynującego przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu oraz organizację pomocy i wsparcia  dla małoletniego.
  3. Pracownikiem koordynującym  może być pracownik  wchodzący w skład  Zespołu Interdyscyplinarnego.
  • Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
  1. Tworzy się wewnętrzny rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
  2. Rejestr jest przechowywany w siedzibie GOPS.
  3. Kierownik GOPS wyznacza osobę odpowiedzialną za prowadzenie i uzupełnianie rejestru.
  • Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
  1. W przypadku ujawnienia krzywdzenia małoletniego, osoby odpowiedzialne przygotowują plan wsparcia małoletniego z zastrzeżeniem pkt. 2.
  2. Jeżeli równolegle prowadzona jest procedura ,, Niebieskie  Karty ‘’, w której małoletni uznany jest za osobę doznającą  przemocy, nie ustala się planu wsparcia.
  3. Za przygotowanie i realizację planu wsparcia odpowiedzialny jest pracownik socjalny oraz asystent rodziny realizujący swoje zadania w stosunku do rodziny, w której wystąpiła sytuacja krzywdzenia małoletniego.
  4. Plan wsparcia jest konsultowany z psychologiem jeżeli jest taka możliwość.

Zarządzenie nr 2/2024 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Szczurowej z dnia 20 marca 2024 r.