ŚWIADCZENIA RODZINNE

ŚWIADCZENIA RODZINNE

Świadczeniami rodzinnymi są:

  1. zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,
  2. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka,
  3. świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny , świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy,
  4. zasiłek dla opiekuna świadczenie rodzicielskie

Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka

2) opiekunowi faktycznemu dziecka

3) osobie uczącej się

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego i przysługuje;

– jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 674,00 zł

– w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł

– w przypadku gdy dochód rodziny przekracza wyżej wymienioną kwotę, zasiłek rodzinny przysługuje w kwocie ustalonej zgodnie z ust. 3a ustawy o świadczeniach rodzinnych

Do zasiłku rodzinnego przysługują następujące dodatki:

– w wysokości 90,00 zł miesięcznie na dziecko do ukończenia 5. roku życia

– w wysokości 110,00 zł miesięcznie na dziecko powyżej 5. roku życia do

ukończenia 24. roku życia

– 113,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej

– 69,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł na jedno dziecko.
Od 1 stycznia 2013 r. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 1922,00 zł netto.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje jeżeli matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu. Do wniosku o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka należy dołączyć zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu.

Świadczenia opiekuńcze;

  1. zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

  1. niepełnosprawnemu dziecku;
  2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  3. osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł miesięcznie.

Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony.
W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

2. Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 r. przysługuje rodzicom lub innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, opiekującym się wyłącznie niepełnosprawnym dzieckiem w wieku do ukończenia 18 r. życia, legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Osoby sprawujące opiekę nie muszą rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.  Pobieranie przez opiekuna własnych świadczeń emerytalno-rentowych nie ma żadnego wpływu na jego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. O świadczenie pielęgnacyjne mogą się również ubiegać wszystkie rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka oraz dyrektorzy placówek pieczy zastępczej.

Jeżeli w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko z niepełnosprawnością, zgodnie z którą jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne jest podwyższane o 100%  na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami.

Aby uzyskać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach na dziecko do 18 roku życia   (od 1 stycznia 2024r.) z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, wnioskodawca pobierający świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych przepisach powinien złożyć pisemną rezygnację z pobieranego świadczenia, następnie złożyć nowy wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, które przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

W momencie, kiedy osoba z niepełnosprawnością uzyska pełnoletność, świadczenie, które pobierają opiekunowie się kończy, a ona sama nabywa prawa do innych świadczeń: do renty socjalnej, do świadczenia uzupełniającego, do nowego świadczenia, jakim jest świadczenie wspierające.

Nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązują od  1 stycznia 2024 r. nie dotyczą osób, które na zasadzie zachowania praw nabytych, pobierają to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych (w oparciu o  przepis przejściowy – art. 63 u.ś.w.).

Ponadto nowym przepisem, który obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. jest art. 17 ust. 4a, zgodnie z którym, w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki. Analogiczna regulacja obowiązująca od  1 stycznia 2024 dotyczy również osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów dotychczasowych oraz osób pobierających zasiłek dla opiekuna i została ona uregulowana w art. 63 ust. 12 u.ś.w.

Od 01.01.2024r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 2 988,00 zł miesięcznie, kwota świadczenia podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.

3. Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy od dnia 1.01.2024 r. zostaje wycofany z katalogu świadczeń.

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, które nabyły na starych zasadach, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy (tj. do 31 grudnia 2023 r.), prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, mogą w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami, także w przypadku uzyskania kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność lub rozpoczęcia kolejnego okresu zasiłkowego. Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych powyżej przysługuje również po upływie okresu zasiłkowego, na który prawo zostało przyznane, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 620,00 zł miesięcznie.

Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

  1. matce albo ojcu dziecka;
  2. opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia10. roku życia;
  3. rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
  4. osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:

  • skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
  • śmierci matki dziecka;
  • porzucenia dziecka przez matkę.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

  • 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
  • 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
  • 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
  • 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
  • 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:

  • porodu;
  • objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia – w przypadku objęcia opieką dziecka lub ustanowienia rodziny zastępczej;
  • przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia – w przypadku przysposobienia dziecka.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie.

Podstawa prawna :

1.Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2024r. poz. 323 )